ابواحمد حسین بن موسی موسوی علوی

از دانشنامه‌ی اسلامی

وی پدر گرامی سید مرتضی علم الهدی و سید رضی مؤلف کتاب شریف نهج البلاغه است

ولادت و نسب

ابو احمد،حسین بن موسی در سال ۳۰۴ هجری قمری در بصره به‌دنیا آمد. نسب او با چند واسطه از پدر و مادر به امام موسی کاظم علیه‌السلام می‌رسد. پدرش، موسی ابرش، از کارگزاران عباسیان بود و پدربزرگش، محمد اعرج، از علمای بغداد. دو دانشمند بزرگوار شیعه یعنی سید مرتضی علم الهدی و سید رضی مؤلف کتاب گرانقدر نهج البلاغه از فرزندان او هستند.

فضل و دانش

درباره تحصیلات او اطلاعات چندانی در دسترس نیست اما از شواهد و قراین تاریخی می توان فهمید وی اهل فضل و دانش بوده است. از جمله می توان به داشتن مناصب نقابت و ریاست دیوان مظالم و نیز امیرالحاج بودن او اشاره نمود.

جایگاه سیاسی و دینی حسین بن موسی

او در سالهای زندگی اش بارها توسط خلفای عباسی برای منصب نقابت انتخاب شد. همچنین در سالهای ۳۵۴، ۳۵۵، ۳۵۹، ۳۶۱ و ۳۶۳، حسین به‌عنوان امیرالحاج به حج رفت. در سال ۳۶۶، حسین واسطه حل اختلاف میان عزالدوله و عضدالدوله بود. عضدالدوله در ۳۶۸، عزالدوله را از بغداد راند و حسین‌ بن موسی را مسئول پس گرفتن دیار مُضَر از والی آن کرد، ولی سال بعد، به اتهام افشای اسرار و ارتباط مخفیانه با عزالدوله، وی را از مقام نقابت عزل و اموالش را مصادره کرد و او را به قلعه‌ای در فارس تبعید نمود.

وفات

حسین بن موسی در اواخر عمر بیمار و نابینا شد. در سال ۴۰۰، پس از وقف بخشی از دارایی‌هایش، در بغداد درگذشت. سیدمرتضی بر او نماز خواند. پیکرش را نخست در خانه‌اش دفن کردند و پس از چندی، او را به کربلا بردند و درجوار قبر امام حسین علیه‌السلام به خاک سپردند

پانویس

  1. المجدی فی انساب الطالبیین، ج۱، ص۱۲۴
  2. نک: الشجرةالمبارکة فی انساب الطالبیة، ج۱، ص۸۲ـ۸۳
  3. الشجرةالمبارکة فی انساب الطالبیة، ج۱، ص۸۲ـ۸۳،
  4. نک: الافادة فی تاریخ الائمة الزیدیة، ج۱، ص۱۸۲و المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۴، ص۱۶۱
  5. نک: الافادة فی تاریخ الائمة الزیدیة، ج۱، ص۱۸۲؛ لمنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۴، ص۲۳۷؛ المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۵، ص۷۲
  6. المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۴، ص۱۶۲
  7. المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۴، ص۲۴۷ـ۲۴۸
  8. المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۴، ص۲۶۸
  9. شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید، ج۱، ص۳۱،
  10. المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ج۱۵، ص۷۲

منابع

  • دانشنامه جهان اسلام
  • عتبات عالیات عراق ، دکتر اصغر قائدان ، نشر مشعر ، تهران ، ص 149
  • ابن‌ جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.